Το 1970 ο θρυλικός Marvin Gaye αποφασίζει να κάνει μία σημαντική στροφή στην καριέρα του, περνώντας από το ελαφρύ -αλλά πετυχημένο- σόουλ ρεπερτόριο στον πολιτικο-κοινωνικό στίχο, στον στίχο διαμαρτυρίας. Και έτσι, το 1971 εκδίδει το άλμπουμ “What’s going on”, απ’ όπου και το ομώνυμο τραγούδι.
Ο διευθυντής της δισκογραφικής του (Motown) αρνήθηκε αρχικά να βγάλει έναν τέτοιο δίσκο, λέγοντας στον Gaye ότι αυτή θα ήταν μία εξαιρετικά παράτολμη κίνηση εκείνη την εποχή (“Marvin, don’t be ridiculous. That’s taking things too far”). Ο Gaye όμως επέμεινε, απέχοντας μάλιστα από τις ηχογραφήσεις για ένα διάστημα, και η επιμονή του αυτή δικαιώθηκε: το άλμπουμ βγήκε τελικά και είχε τρομερή επιτυχία, το ταμπού του “πολιτικού στίχου” έσπασε. Το άλμπουμ “What’s going on” έγινε πραγματικά σταθμός στην ιστορία της σόουλ (βλ. ενδεικτ. https://en.wikipedia.org/wiki/Marvin_Gaye).
Ο Gaye ένιωσε βαθιά την ανάγκη για τη στροφή αυτή. Η μοίρα των μαύρων συμπολιτών του στις ΗΠΑ, η περιθωριοποίησή τους και η αστυνομική βία σε βάρος τους τον απασχολούσαν ήδη από καιρό. Η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει ήταν μάλλον οι εμπειρίες του αδερφού του από τον πόλεμο στο Βιετνάμ.
Μπορείς να σιωπάς για ό,τι συμβαίνει γύρω σου, δίπλα σου, εκεί πέρα, εκεί κοντά, εκεί μακριά; Όχι, είναι η απάντηση του Gaye. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να φέρουμε λίγη αγάπη εδώ και τώρα. Δεν χρειάζεται όμως να κλιμακώσουμε τη βία, ο πόλεμος κι η βία δεν είναι η απάντηση. Μόνο η αγάπη μπορεί να νικήσει το μίσος. Και πρέπει να μιλήσουμε, να επικοινωνήσουμε ο ένας με τον άλλον…
Αυτά τα λόγια είναι και οι δικές μου ευχές για τη νέα χρονιά. Να κοιτάμε τι συμβαίνει πλάι μας, γύρω μας, εκεί πέρα, στην κοινωνία μας, στο περιβάλλον. Να φροντίζουμε όσο μπορούμε τους συνανθρώπους μας που μας έχουν ανάγκη. Να νικήσουμε το μίσος, απ’ όπου κι αν προέρχεται, με τη δύναμη της αγάπης, του λόγου και της συνεννόησης. Να τολμάμε να νοιαστούμε για τον πλησίον μας και την κοινωνία, να είμαστε ενεργοί πολίτες, ακόμη κι όταν κάποιοι μας συμβουλεύουν, διακριτικά ή μη, να αποφεύγουμε τις ρήξεις. Οι ρήξεις φέρνουν την πρόοδο.
*Δημοσιεύθηκε στα Νέα της 2.1.2019, σ. 41 («Γνώμες»).